Strategia ESG w biznesie – co to jest i co powinna uwzględniać?

Maciej Orzechowski
8 maj
6 minut(y) czytania

Wyobraź sobie, że jesteś na rozmowie z inwestorem, który zadaje tylko jedno pytanie: „Jak wasza firma wpływa na świat?”. Nie pyta o targety kwartalne. Nie pyta o marżę brutto. Pyta o sens.

I właśnie w tym pytaniu zawiera się cała istota strategii ESG. Bo ESG – czyli Environmental, Social, Governance – to nie kolejne modne hasło, tylko model myślenia o firmie, która nie tylko zarabia, ale też działa z głową, bo wie, że odpowiedzialność się opłaca.

Organizacje, które rozumieją, o co chodzi z ESG, zyskują przewagę. A te, które pytają „Co to jest strategia ESG?” – właśnie zaczynają bardzo ważną podróż.

Czym jest strategia ESG i jak ją wdrażać

Dobra wiadomość: organizacje nie muszą robić wszystkiego na raz. Zła wiadomość: nie mogą już udawać, że zrównoważony rozwój ich nie dotyczy. Czym jest ESG w strategii?

Jeśli mielibyśmy podsumować to jednym zdaniem, powiedzielibyśmy: to sposób, w jaki firma odpowiada na oczekiwania rynku, społeczeństwa i regulatorów – bez tracenia z oczu długofalowych celów biznesowych.

ESG to nie projekt – to rama zarządzania

W kontekście strategii ESG nie funkcjonuje jako osobna inicjatywa. To nie działanie z boku, a model prowadzenia firmy, który integruje odpowiedzialność z codziennymi decyzjami operacyjnymi. Inaczej mówiąc: jeśli ESG nie jest integralną częścią podstawowej strategii, to nie działa.

Zarówno na poziomie unijnych regulacji (np. dyrektywy CSRD, ESRS), jak i oczekiwań klientów korporacyjnych, ESG staje się nowym standardem rynkowym. Przykład? Coraz więcej przetargów i kontraktów zawiera wymóg przedstawienia polityki ESG lub wykazania raportowania wskaźników pozafinansowych. To właśnie dlatego w dalszej części artykułu pokazujemy, co to są standardy ESG i jak je wdrażać.

Dowiedz się więcej: Dyrektywa CSRD – nowe wymogi raportowania zrównoważonego rozwoju dla przedsiębiorstw

Co oznaczają poszczególne elementy ESG?

Co oznacza skrót ESG po polsku? To akronim, który wskazuje obszary działalności firmy: środowiskowy, społeczny i związany z zarządzaniem (znany lepiej jako ład korporacyjny). Poniżej omawiamy wszystkie te czynniki ESG osobno.

E jak Environmental

Polityka zarządzania śladem węglowym (pomiar i monitorowanie emisji, cele redukcji, raportowanie przez przedsiębiorstwa).
Program efektywności energetycznej (modernizacja biur, optymalizacja floty, zielone zamówienia).
Zasady wyboru dostawców według kryteriów środowiskowych, czyli decyzje o współpracy z tymi „zielonymi”.
Procedury minimalizacji odpadów i gospodarki obiegu zamkniętego.
Certyfikaty środowiskowe (np. ISO 14001, LEED).

Dla wielu firm „E” staje się warunkiem wejścia do łańcucha wartości większych partnerów. Co to jest łańcuch wartości ESG? – to właśnie ten ciąg zależności, w którym Twoje działania środowiskowe stają się częścią ESG Twojego klienta.

Przeczytaj nasze artykuły: Dekarbonizacja – co to jest i na czym polega? oraz Czym jest ślad węglowy i jak go obliczyć?

S jak Social

Polityka DEI (diversity, equity, inclusion) – równość płci, różnorodność etniczna, dostępność dla OzN.
Kodeks przeciwdziałania dyskryminacji i mobbingowi (z procedurami zgłaszania).
Strategia employer brandingu budowana wokół zaangażowania społecznego.
Programy wsparcia społeczności lokalnych (wolontariat, partnerstwa społeczne).

Z perspektywy rynku pracy, to dziś kluczowy obszar. Employer branding, rekrutacja, retencja – wszystko to coraz bardziej zależy od tego, jak firma działa w obszarze „S”.

G jak Governance

Kodeks etyki (jasne standardy etyczne dla pracowników i dostawców).
System compliance i whistleblowing (sygnaliści, ochrona zgłaszających nieprawidłowości).
Struktura zarządzania ESG (przypisane odpowiedzialności, np. ESG Officer, zespół ESG).
Procedura raportowania ESG zgodna ze standardami CSRD/ESRS (przeczytaj: ESRS – co to jest za standard?).

To właśnie tu pojawiają się pytania: Na czym polega raport ESG?, Kto musi robić ESG?, Co to jest model ESG?, Co to jest dokumentacja ESG?

KPI i harmonogram realizacji standardu

Wdrożenie strategii ESG firmy powinno uwzględniać:

określenie konkretnych wskaźników (KPI) dla każdego celu (np. % redukcji emisji CO₂ do 2030 roku),
osoby odpowiedzialne za działania (zarówno krótko-, jak i długoterminowe),
harmonogram z datami przeglądów i rewizji celów.

Bez liczb i terminów ESG pozostaje deklaracją – a dziś rynek (oraz odbiorcy) ocenia działania, nie obietnice bez pokrycia. To ważne również dlatego, że choć 55% firm prowadzi działania ESG, tylko 25% ma je ujęte w formalną strategię (raport LeasingTeam Group z 2024 roku Czy firmy w Polsce dbają o zrównoważony rozwój?), co może (choć nie musi) oznaczać, że nie wszystkie z nich mierzą swoje działania. Tym sposobem nie mogą ani ocenić efektywności pracy zespołu, ani wprowadzić niezbędnych modyfikacji.

Łańcuch wartości w ramach strategii ESG

Twoja firma nie działa w próżni. Łańcuch wartości ESG to sposób patrzenia na organizację nie tylko przez pryzmat tego, co robi u siebie, ale jak wpływa na cały proces powstawania swojego produktu lub usługi – od dostawcy surowców aż po końcowego klienta. Inaczej mówiąc: odpowiedzialność firmy zaczyna się nie w biurze, ale tam, skąd pozyskuje materiały, technologie, ludzi. I nie kończy się w momencie sprzedaży, tylko obejmuje też to, co dzieje się dalej – np. czy produkt da się poddać recyklingowi, czy wpływa negatywnie na środowisko lub społeczności.

W strategii zrównoważonego rozwoju musisz więc uwzględnić łańcuch wartości ESG. Zastanów się, jak Twoja organizacja weryfikuje dostawców pod kątem wpływu na środowisko i dbałości o prawa człowieka. Jakie standardy ESG przekazuje partnerom i podwykonawcom? Czy audytuje ich zgodność? Bez tego pełna odpowiedzialność za łańcuch dostaw nie będzie możliwa.

Zarządzanie ryzykiem ESG w przedsiębiorstwie

Strategia ESG powinna również obejmować identyfikację najistotniejszych ryzyk, np. reputacyjnych, regulacyjnych czy operacyjnych. Przemyślana strategia biznesowa obejmuje też mapowanie ryzyk i przypisanie odpowiedzialności, a także plan działania na wypadek incydentów. W każdy z tych punktów warto zaangażować działy audytu wewnętrznego i compliance od samego początku.

Plan komunikacji i raportowania ESG

ESG bez komunikacji nie istnieje. W ramach strategii firmy powinny się znaleźć takie informacje jak:

w jaki sposób, kiedy i gdzie raportujesz ESG (np. raport ESG, raport niefinansowy, informacje dla inwestorów),
standardy, zgodnie z którymi raportujesz (np. GRI, ESRS, SASB),
kanały komunikacji (strona internetowa, komunikaty dla klientów, przetargi).

Pamiętaj: komunikacja ESG powinna być transparentna, bazować na faktach i unikać greenwashingu czy pustych deklaracji realizowania celów zrównoważonego rozwoju.

Po co firmie zrównoważony rozwój?

ESG oznacza zarządzanie firmą w sposób zrównoważony, transparentny i odporny na ryzyka. Dobrze zaprojektowana strategia ESG pozwala:

przyciągać inwestorów i partnerów (zwłaszcza w sektorze B2B),
budować przewagę konkurencyjną na rynku pracy,
zmniejszać ryzyko reputacyjne i finansowe,
lepiej przygotować się na zmiany regulacyjne.

Jeśli więc ktoś dziś pyta „Co oznacza ESG dla firmy?”, odpowiedź brzmi: coraz więcej.

Ile kosztuje wdrożenie strategii ESG?

Obszar kosztów	Zakres kosztów
Audyt i analiza	0 – 50 tys. zł
Opracowanie strategii	20 tys. – 150 tys. zł
Szkolenia i edukacja	5 tys. – 50 tys. zł rocznie
Narzędzia IT	od 10 tys. zł rocznie
Działania operacyjne (E/S/G)	bardzo zmienne, projektowe

Kiedy firma zaczyna rozważać wdrożenie strategii ESG, naturalnie pojawia się pytanie: ile to będzie kosztować? Prawdziwa odpowiedź brzmi: to zależy – ale nie od „widzimisię”, tylko od:

wielkości firmy,
branży,
poziomu dojrzałości organizacji,
istniejących już działań w obszarze środowiskowym, społecznym i dotyczącym ładu korporacyjnego.

Dlatego, zamiast myśleć w kategoriach jednej kwoty, warto spojrzeć na ESG jak na projekt inwestycyjny. To nie koszt dla kosztu, tylko inwestycja w zwiększenie wartości firmy, odporności na ryzyka i przewagi konkurencyjnej. W ten sposób organizacja odpowiada też na oczekiwania interesariuszy dotyczące ochrony środowiska, w tym zasobów naturalnych.

Co więcej, koszty wdrożenia ESG są przewidywalne. Koszty braku ESG – nie. Co grozi firmie, która nie będzie wdrażać strategicznych rozwiązań?

Utrata kontraktów z klientami wymagającymi spełniania standardów ESG.
Trudności z pozyskaniem finansowania (banki i fundusze wymagają polityk ESG).
Zwiększone ryzyko regulacyjne i kary administracyjne.
Odpływ talentów, którym zależy na wartościach.

ESG nie jest tanie na starcie, ale koszt braku działania będzie znacznie wyższy. Warto podejść do ESG strategicznie: rozłożyć wdrożenie na etapy, powiązać działania z celami biznesowymi i budować firmę, która jest gotowa na przyszłość.

Podsumowanie: ESG to nie moda, to część biznesu

Organizacje powinny działać nie dlatego, że nowe regulacje je do tego zmuszają. Powinny działać dlatego, że świadome i odpowiedzialne prowadzenie biznesu daje szersze możliwości rozwoju (również globalnego), buduje reputację i przyciąga najlepszych ludzi.

W świecie, w którym pytanie „Co oznacza realizacja celów ESG dla firmy?” staje się równie istotne jak pytanie o rentowność czy innowacyjność, nowoczesne przywództwo oznacza branie odpowiedzialności – i przekuwanie jej na trwałą przewagę. A strategia ESG umożliwia zarządzania ryzykiem, postępy i zwiększanie odporności organizacji w obliczu zmian regulacyjnych, klimatycznych i społecznych.

Chcesz wiedzieć więcej? Przeczytaj!